SAMEKS PMI: Ekonomide daralma devam ediyor ama sanayide toparlanma dikkat çekici

Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) SAMEKS (Satınalma Müdürleri Endeksi) kasım ayı dataları açıklandı.

SAMEKS bilgileri, 2024 yılı son çeyreğinde ekonomik aktivitede gözlenen daralmanın kasım ayında da devam ettiğini gösterdi.

Açıklamada şöyle denildi:

“2024 yılı Kasım ayında mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir evvelki aya nazaran 0,5 puan azalarak 47,9 pahasına gerilemiş ve negatif görünümünü bu devirde de sürdürmüştür. Bu periyotta Hizmet Dalı SAMEKS Endeksi evvelki aya nazaran 1,6 puan azalış kaydederek 46,9 düzeyinde gerçekleşmiştir.

Sanayi Bölümü SAMEKS Endeksi ise evvelki aya nazaran 3,4 puan toparlanma kaydetmiş ve 49,4 düzeyine yükselmiştir.

Hizmet dalı genelinde iş hacmindeki dingin seyir Kasım ayında da devam etmiş ve böylelikle endeksteki azalış eğilimi üst üste 5’inci ayına ulaşmıştır.

Sanayi dalında ise yeni siparişler ve girdi alımlarındaki artışın tesiriyle üretimde toparlanma kaydedilmiş, buna rağmen endeks referans pahanın altında kalmaya devam etmiştir.

Söz konusu gelişmeler sonucunda evvelki aya nazaran 0,5 puan azalarak 47,9 düzeyinde gerçekleşen mevsim ve takvim tesirinden arındırışmış SAMEKS Bileşik Endeksi, ekonomik aktivitede temmuz ayında başlayan olumsuz imajın Kasım ayında da sürdüğüne işaret etmiştir.

Sanayi Kesimi SAMEKS Endeksi’nde azalış eğilimi sürdü

Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış Sanayi Bölümü SAMEKS Endeksi, 2024 yılı kasım ayında, bir evvelki aya nazaran 3,4 puan artarak 49,4 düzeyine yükselmiştir. Bu devirde yeni siparişler alt endeksi evvelki aya nazaran 5,1 puan artış kaydetmesine rağmen 47,3 puanla ivme kaybını sürdürmüştür. Girdi alımları ise evvelki aya nazaran 0,5 puan artarak 56,1 puana yükselmiş ve toparlanmaya devam etmiştir. Evvelki aya nazaran 6,3 puan birden artış kaydeden üretim alt endeksi ise, kelam konusu artışa rağmen 48,5 puanla referans paha altındaki seyrini sürdürmüştür. 47,0 düzeyinde gerçekleşen son mal stoku alt endeksi bu periyoda ait olumsuz bir imaj sunarken; 3,4 puanlık artışla 52,6 düzeyine yükselen tedarikçilerin teslimat mühleti alt endeksi ise firmaların tedarik süreçlerinde toparlanma yaşandığına işaret etmiştir. 2,6 puanlık azalışla 46,5 düzeyinde gerçekleşen istihdam alt endeksi ise sanayi dalında emek talebindeki durağan manzaranın sürdüğüne işaret etmiştir. Bu gelişmeler sonucunda 49,4 düzeyinde gerçekleşen mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış Sanayi Bölümü SAMEKS Endeksinde, aylık bazda gözle görünür bir toparlanma kaydetmesine rağmen, azalış eğilimini kasım ayında da sürdürmüştür.

Hizmet Bölümü SAMEKS Endeksi’nde durağan görünüm

Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış Hizmet Kesimi SAMEKS Endeksi, 2024 yılı kasım ayında evvelki aya nazaran 1,6 puan azalış kaydetmiş ve 46,9 düzeyine gerilemiştir. Evvelki aya nazaran 3,9 puan artış kaydederek 58,9 puan düzeyinde gerçekleşen girdi alımları, olumlu görünümünü bu devirde de sürdürmüştür. Bu gelişmeye rağmen iş hacminin 5,1 puan birden azalarak 40,4 puana gerilemesi, yeni yıl sonrası yaşanacak beklenen fiyat artışlarından etkilenmemek için, firmaların girdi alımlarını öne çektiğine işaret etmektedir. Gerçekten evvelki aya nazaran 2,8 puan artarak 51,1 puana yükselen en son mal stoku endeksi de bu görüşü desteklemektedir. Tedarikçilerin teslimat müddeti alt endeksi ise, evvelki aya nazaran 0,7 puan artmasına rağmen 47,4 düzeyinde geçekleşerek hizmet bölümüne ait bir öteki olumsuz gösterge olmuştur. Bu devirde 5,6 puan birden azalış kaydederek 44,1 düzeyine gerileyen istihdam alt endeksi de dal genelinde emek talebinin daralmaya devam ettiğine işaret etmiştir. Böylelikle 46,9 düzeyinde gerçekleşen Hizmet Dalı SAMEKS Endeksi, kasım ayında da durağan imaj arz etmeye devam etmiştir.

“Piyasa şartlarında gözlenen zorluklar kasım ayında da sürdü”

Verileri yönelik yorumda, “Parasal sıkılaşmanın belirginleşmesiyle bir arada yılın ikinci yarısında piyasa şartlarında gözlenen zorluklar kasım ayında da sürmüş ve SAMEKS Bileşik Endeksi’nin azalış eğilimi üst üste 5’inci ayına ulaşmıştır. Bu periyotta sanayi dalı evvelki aya kıyasla rölatif bir toparlanma arz ederken, hizmet dalındaki daralma eğilimi daha fazla hissedilmiştir. Böylelikle yılın son çeyreğine ait ekonomik aktivitede gözlenen daralma Kasım ayında da devam etmiştir” denildi.

Kaynak : Para Analiz