Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda yaptığı konuşmada, taban fiyatın belirlenmesinin kurul yetkisinde olduğunu belirtti. Şimşek, “Gönül ister ki taban fiyat katma kıymeti yüksek bir iktisatta çok daha fazla olsun. Bu gaye için AR-GE, teknolojik, yeşil ve dijital dönüşüme odaklanıyoruz” sözlerini kullandı.
22 Yılda Dikkat Çeken Artış Oranları
Bakan Şimşek, hükümetin enflasyona karşı çalışanları müdafaaya öncelik verdiğini vurguladı. Son 22 yılda en düşük memur maaşının dolar bazında %377, emekli maaşının %812 ve minimum fiyatın %343 oranında arttığını tabir etti.
Asgari fiyatın vergi dışı bırakılmasının maliyetine değinen Şimşek, bunun 853 milyar liralık vergi kaybına yol açtığını söyledi. Birebir vakitte gelir dağılımında adalet için zenginlerin daha fazla vergilendirildiğini belirtti: “Zengini vergilendiriyoruz. Şirketler için en az %10, çok uluslu şirketler için ise %15 vergi düzenlemelerini biz getirdik.”
Ekonomik iddialar büyük ölçüde gerçekleşti
Tahminler konusundaki performans hakkında da bilgi veren Şimşek, “Büyümeyi yüzde 4.4 olarak öngörmüşüz 2023’te; 5.1’e çıkmış, bir ölçü yüksek çıkmış. Yüzde 10.1 olarak işsizlik oranını öngörmüşüz; 9.4 çıkmış, daha düşük çıkmış. Yüzde 65 olarak yıl sonu enflasyon öngörülmüş, yüzde 64.8 çıkmış. Yüzde 4 olarak bir cari açık öngörmüşüz, yüzde 3.6 çıkmış. Yüzde 6.4 olarak bir bütçe açığını öngörmüşüz, yüzde 5.2 olarak gerçekleşmiş. Hasebiyle, geçen yılki performans tez edildiği kadar berbat değil” diye konuştu.
Enflasyonun da öngörülerinin üzerinde olduğunu kaydeden Şimşek, “Niye ? Natürel ki para siyasetinin tesirli olduğu alanlar var, tesirli olmadığı alanlar var; mesela hizmetler. Hizmetlerin bir kısmı temel mallar, para siyasetine güzel reaksiyon veriyor, hizmetler o seviyede vermiyor. Örneğin biz kirada yüzde 25 limitini kaldırdığımızda, doğrusu, kira artışlarının yıllık bazda bir orta yüzde 117’lere kadar çıkacağını natürel ki öngörmemiz sıkıntı olur fakat mazeret aramıyoruz. Enflasyon bizim öngördüğümüzün üzerinde seyrediyor” dedi.
“Enflasyon beklentisi 12 ay sonrası için güzelleşmeye devam ederken başka vadelerde hudutlu artış gerçekleşti. Beklentilerdeki artışta son 2 aylık enflasyon verisi tesirli oldu. Uzun müddettir kıymetli ölçüde iyileşse de beklentilerin makul bir düzeyin altına inmesi vakit alıyor. Fiyat istikrarına giden yol sabır ve kararlılık gerektiriyor. Dezenflasyonu sağlamaya yönelik programımızı titizlikle uygulamaya devam ediyoruz.”
“Zengini vergilendiriyoruz”
Yapısal ıslahatlar gündemde
Bakan Şimşek, Türkiye’nin ekonomik büyüme ve gelir dağılımı gayelerini gerçekleştirmek için yapısal ıslahatlara öncelik verdiklerini belirtti. Bu ıslahatların odağında AR-GE, teknolojik dönüşüm ve sürdürülebilir kalkınma olduğunun altını çizdi.
Gelir vergisi tarifesinde yapılan değişikliklere değinen Şimşek, en alt dilimin yüzde 15’e düşürüldüğünü, en üst dilimin ise yüzde 40’a yükseltildiğini hatırlattı. Bunun yanı sıra yaklaşık 850 bin esnafın gelir vergisinden muaf tutulduğunu ve bu kümenin Katma Bedel Vergisi mükellefi olmadığını söyledi.
Dolaysız vergilerin hissesi artıyor
Türkiye’de dolaylı ve dolaysız vergilerin hissesine ait değerlendirmelerde bulunan Şimşek, 2002 yılından bu yana kaydedilen gelişmeleri sayılarla ortaya koydu:
“2002’de dolaysız vergilerin toplam vergiler içerisindeki hissesi yüzde 53,1’di, artık yüzde 56,1’e çıktı. Tıpkı devirde dolaylı vergilerin oranı ise yüzde 46,9’dan yüzde 43,9’a düştü. Hedeflediğimiz noktada değiliz fakat yüzde 70 dolaylı vergi oranı argümanları milletlerarası tariflere uymuyor.”
“2025 yılında bütçe açığını azaltacağız”
Kamu harcamalarına ait sorulara cevap veren Şimşek, sarsıntı harcamalarına ait tasarrufta bulunmanın kelam konusu olmadığını lisana getirdi.
Şimşek, bütçe esnekliklerinin yüksek olmadığını belirterek, “Bütçe harcamalarımızın yüzde 41,6’sı işçi ve bu çalışanın toplumsal güvenlikle ilgili prim transferlerine gidiyor. 2025 yılında bütçe açığını azaltacağız. Bu sayede kesinlikle Merkez Bankasının dezenflasyon sürecini çok daha güçlü formda destekleyeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Tasarruf önlemleri sonuç veriyor
Tasarruf önlem paketini açıkladıklarını anımsatan Şimşek, şöyle devam etti:
“Meclisimizin onayladığı bütçeyle gerçekleşen bütçe ortasındaki faiz dışı harcamalardaki üst taraflı sapmanın, son 10 senede yıllık ortalaması yüzde 9,1’dir. 2024’te bu sapmanın yüzde 0,8’e düşeceğini öngörüyoruz. Bir harcama disiplini olmasaydı, tasarruf ideolojisi olmasaydı sapma yüzde 9,1’den yüzde 0,8’e düşürülebilir miydi? Sapma son 10 yılın ortalamasında gitseydi bu, 814 milyar liraya denk gelecekti. Muazzam harcama disiplini var, tasarruf var.”
Basın kaynakları
Para Analiz
https://www.paraanaliz.com/2024/ekonomi/mehmet-simsek-asgari-ucret-hakkinda-yorum-yapmadi-enflasyonun-tek-haneye-inecegini-vurguladi-g-100358/