Wall Street’te Trump partisi çabuk bitti. Kabine atamalarına çok İsrail yanlısı, ancak işinde ehil şahıslarla başlayan Turuncu Baş, sonra “sapıt” butonuna basarak abuk sabuk isimleri kıymetli durumlara atmaya başladı. Örnek isterseniz, Savunma Bakanlığı’na bir FOX TV sunucusu getirdi, generaller pantolonlarını kirlettiler. Artık, yatırımcılar daha serin başla Trump’ın uygulamayı vadettiği siyasetleri masaya yatırıp, büyüme-enflasyon aksanı ve şirket karlarında yeni hesaplar yapacak. Bu hesapların piyasada bir panik yaratması mümkün.
Geçen haftanın en kıymetli olaylarından biri de bir seminerde konuşan Fed Başkanı Powell’ın faiz indirimlerinde çok temkinli yol alacaklarını açıklaması oldu. Bir iki tane güvercin FOMC üyesi dışında kalan guvernörler de piyasaları süratli faiz indirimi beklememeleri konusunda uyardılar. Bu ikazların yankısını S&P500 ve Nasdaq’da aramak beyhude, o 2 endeks yavaşlayan kar beklentilerine karşın kabaca “Yapay Zeka” diye çok yanlış bir formda başımızda tahayyül ettiğimiz çok katmanlı teknoloji ihtilalini fiyatlamakla meşgul.
Ama Türkiye’nin da dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalarda (GOP, Gelişmekte Olan Ülkeler = GOÜ) bet-beniz attı. Pazartesi günü Bloomberg’te yayınlanan habere nazaran, Bloomberg GOÜ tahvil endeksi yılın kazaançlarını büyük ölçüde geri verirken, uzmanlar da GOÜ FX’in zayıflamasını bekliyor.
Yine Pazartesi Nomura da makûs haber verdi: “Nomura, Donald Trump’ın seçim zaferinin akabinde Fed’ in faiz indirimi döngüsünde bir duraklama sinyali veren birinci global kurum oldu. Kurum, Fed’in Aralık ayındaki siyaset toplantısında faiz oranlarını düşürmesini artık beklemediğini açıkladı.
Nomura, Fed’in 2025’teki Mart ve Haziran toplantılarında sadece iki defa 25 baz puanlık faiz indirimi yapmasını bekliyor ve bu da aracı kurumun Fed fon oranı projeksiyonunu gelecek yıla kadar yüzde 4,125’te sabit bırakıyor”.
Ben de size makus haber vereyim: Trump seçim kampanyasındaki tüm vaatlerini süratle yerine getirecek ve Fed’in 2025 Ocak’tan sonra faiz indirimlerini askıya alması ihtimali yüksek. Bu senaryoda, ABD 10 yıl vadeli tahvilin getirisi illaki %5’i aşar, Dolar Endeksi de 110’la flört eder. Başta Çin, tüm GOP’dan çok ağır finansal sermaye kaçışı başlar. Parantez açayım, Fed’in faiz indirimlerini askıya aldığı haberi TL ve Türk mali varlıklarını da baskı altına alır, fakat uzun sürmez. Gerek siyasi irade, gerekse Mehmet Şimşek ve TCMB dezenflasyon konusunda tüm umutlarını güçlü TL siyasetine bağladılar. TCMB’nin tüm yabancı sermaye kaçsa dahi, dolar/TL kurunu istediği düzeyde tutacak barutu var. Bir öbür deyişle, Fed’in faiz indirimlerini askıya alması, bizim mali varlıklar için Ulusal Piyango’da büyük ikramiye olabilir.
Şimdi gelelim, Fed’in NİÇİN 2025’te faiz indirmekte zorlanacağına. Birincinin, yatırımcılar tarafından yakından takip edilen Atlanta Fed’in 3Ç2024 GSYH kestirimi %2.5. ABD iktisadının enflasyon üretmeyen büyüme oranı %2 civarında, yani iktisat çok ısınma bölgesinde. İktisadın tüketim tarafından gelen datalar, örneğin perakende satışlar da çok güçlü.
Şimdi bu görünümün üstüne Trump siyasetlerini ekleyelim. Çin başta tüm dünya ithalatına vergi koymak negatif bir arz şoku. Yani, harcamaları azaltırken, enflasyonu üst iter. Trump’ın vergileri düşürmesi ise bir talep şoku. Yani, harcama ve fiyatları artırır. Bu iki vektörün kesişme noktasında, GSYH’nin ne tarafta hareket edeceğini öngörmek güç, fakat enflasyonun tırmanacağı kesin. Birtakım kaynaklara nazaran, 2025 yılı sonunda ABD TÜFE 100 baz puan kadar artabilir. Doğal olarak, bu senaryoda Fed faiz indiremez.
Eğer bu hususlarla ilgili bir kaç şey okuyorsanız, muhtemelen Çin’in ek gümrük vergilerine reaksiyon olarak, yuan’ın dolara karşı bedelinin düşmesine müsaade vereceği, bu sayede ihracatçıların dolar fiyatlarının sabit kalacağını duydunuz. Yürümez, vergiyi telafi edecek yuan devaluasyonu %25’i aşar. Çin’den sermaye kaçar, Asya’da kur savaşı başlar.
Dolar Endeksi’nin bedel kazanması ve Çin’de yavaşlama nedeniyle, Trump’ın gümrük vergileri göreli olarak düşecek emtia fiyatlarıyla kısmen bertaraf edilebilir, ancak ortada bir sorun daha var. Trump, tüm yasa dışı göçmenleri ülkeden göndermek istiyor. Bu gerçekleşmesi nerdeyse imkansız bir proje. Ancak, göçmen çalıştıranlara baskınlar yahut teftişler başlarsa, ABD’de işgücü süratle daralır, zira hiç bir patron kaçak göçmen çalıştırarak Trump idaresiyle papaz olma riskini göze almaz. Hasebiyle, fiyat artışları tekrar hızlanabilir. İşte buna deva yok.
Bir diğer problem daha var. Teze giriyorum, Trump Ocak’ta başkanlık misyonunu bölüm alır almaz, Fed üzerinde tam saha baskı kurarak faizleri süratle indirmesini talep edecek. Fed bu baskılardan yılmaz, fakat faiz indirim kararı vermeden evvel Trump’a yalakalık yaptığı algısı yaratmamak için kılı kırk fayda. Faiz indirimlerini geciktirmek için en kıymetli arguman da ABD’de iktisada net tesiri olmayan siyaset faiz oranının nüfusun yaşlanması, daha fazla sabit sermaye yatırımı gibi nedenlerle yükseldiğini tez etmek olur.
Fed bence Aralık’ta da 25 baz puan kesintiye gidecek. Hatta, tarım-dışı istihdam Kasım-Aralık bilgilerinde patlama yapmazsa, Ocak’ta bir 25 baz puan daha indirebilir. Ocka’ta Fed guvernörlerinin ferdi faiz kestirimleri ve Fed funds kesin oranının üst revize edildiği göreceğiz. İşte o tarihte piyasalarda kaygılı bekleyiş başlayacak. Noel Baba rallisi akabinde Yeni Yıl Hezimeti periyodu riski epeyce yüksek.
Kaynak : Para Analiz